De ecologische voetafdruk verkleinen: water

Iedereen gebruikt een gedeelte van de ruimte op aarde. Hoeveel ruimte hangt af van iemands consumptiepatroon. Met de ecologische voetafdruk kunnen we in hectares aangeven hoeveel oppervlakte aarde dat is per persoon. Als alle bruikbare ruimte op aarde verdeeld wordt over alle mensen en we geven de natuur voldoende ruimte om te overleven, dan heeft elke bewoner gemiddeld per jaar recht op 1,7 hectare (ongeveer drie voetbalvelden). De voetafdruk van rijke landen is veel groter dan die van arme landen. Een Belg heeft een gemiddelde voetafdruk van 6,7 hectare.

Het regent vaak in Vlaanderen. Soms met nadelige gevolgen, zoals overstromingen, riolen die overlopen, wateroverlast, enz. Deze overvloed aan hemelwater zorgt er ook voor dat onze watervoorraden onuitputtelijk lijken. FOUT! De totale hoeveelheid water op aarde is constant, dankzij de waterkringloop. Maar toch is drinkbaar water schaars. Ondanks het feit dat 70% van de aarde met water bedekt is, is slechts 0,6% van al het water zowel vloeibaar en zoet en dus geschikt voor menselijk gebruik. Bovendien is deze kleine fractie ‘zuiver’ zoetwater niet altijd en overal gemakkelijk beschikbaar.

Met zijn allen (gezinnen, landbouw en industrie) nemen we in Vlaanderen meer dan ons deel in: we verbruiken ruim 786 miljard liter water per jaar. Per dag betekent dit meer dan 2 miljard liter! Het gaat dan om alle soorten water: kraantjeswater (bijna 50%), grondwater, oppervlaktewater (=water van rivieren en kanalen) en regenwater. Het waterverbruik door huishoudens is goed voor ongeveer één derde van het totaal. Van het leidingwater alleen nemen huishoudens ruim 56% voor hun rekening. Huishoudens zijn dus echt wel belangrijk in de waterkringloop. Daarom ligt een deel van de oplossing bij de huishoudens = bij ieder van ons dus!

Een gemiddelde Vlaming verbruikt per dag zo’n 110 liter water. Dat zijn 11 emmers van 10 liter. De meeste huishoudens gebruiken hiervoor leidingwater, sommigen vullen dit aan met put- of hemelwater.

Water is een kostbaar goed. Het kost heel wat moeite om het veilig, zuiver en drinkbaar te krijgen en houden. De gouden regel die voor elk type water van toepassing is, luidt dan ook: ‘doe het met minder’. Net als iedereen slaag jij er vast ook in om, mits een aantal gedrags- en andere veranderingen, jouw waterverbruik te verminderen, zonder daarom in comfort in te boeten. Zo zorg je bovendien voor een kleinere waterfactuur!

Doe het met minder!

Tip 1: Volle wasmachine: draai nog geen was als de wasmachine niet helemaal vol zit. Een wasbeurt kost heelveel water en energie.

Tip 2: Geen water uit flessen: drink geen water uit flessen. Elke druppel die door de drinkwatermaatschappijen wordt geleverd is drinkbaar. Het water moet aan zeer strenge normen voldoen en wordt dagelijks gecontroleerd.

Tip 3: Minder water door het toilet: een spoelonderbreker op het toilet kan vele liters water besparen. Het is echt niet elke keer nodig om 9 liter te gebruiken, zoals normaal gebeurt als je de wc doortrekt. Voor veel toilettypes zijn spoelonderbrekers voordelig te koop in de doe-het-zelfzaak. Je kan ook gewoon een fles water of baksteen in je spoelbak plaatsen om het watervolume te verminderen.

Probeer je regenwater aan te sluiten op het toilet, zo spoel je geen kostbaar drinkwater door.

Tip 4: Laat water niet onnodig lopen: als je de kraan laat lopen bij het tandenpoetsen, scheren of handenwassen, ben je al snel 1 à 2 liter water kwijt. Gebruik een beker, dat is zuiniger.

Tip 5: Repareer lekkende kranen zo snel mogelijk: een kraan die 10 druppels per minuut lekt, verspilt 5 à 6 liter water per dag (= 2000 liter per jaar). Lekken kan je vaststellen door regelmatig de watermeterstand op te schrijven.

Tip 6: Installeer een spaardouchekop: door hun speciale constructie hebben waterbesparende douchekoppen minder water per minuut nodig voor hetzelfde douchecomfort als klassieke douchekoppen. Een goede spaardouchekop laat 6 à 7 liter per minuut en zo bespaar je 40 à 50% water.

Tip 7: Minder vuil afvalwater:

-    giet geen schadelijke producten, zoals: verf, lijm, geneesmiddelen, cosmetica, white spirit, enz. in de gootsteen, deze behoren bij het KGA (Klein Gevaarlijk Afval).

-          gebruik zo weinig mogelijk was- en schoonmaakmiddelen. Een grote dosis zorgt zeker niet voor een beter was- of schoonmaakresultaat,

-          alle wasmiddelen zijn in meer of mindere mate milieuvervuilend. Toch zijn er grote verschillen tussen de producten op de markt. Ecologische was- en schoonmaakmiddelen zijn minder schadelijk.

-          verkies poedervormige wasmiddelen boven vloeibare wasmiddelen. Door de aanwezigheid van water in vloeibare producten, moeten er conserveringsmiddelen aan toegevoegd worden. Er is bovendien meer nood aan transportenergie en verpakkingsmateriaal, waardoor vloeibare wasmiddelen minder goed scoren.

Tip 8: Plaats bruismondstukken op kranen: door een normale kraan stroomt al vlug 10 à 12 liter per minuut. Voor een wastafel en een keukenkraan volstaat 6 à 8 liter per minuut. Een bruismondstuk is een ideaal besparingsoplossing. Een bruismondstuk brengt lucht in de waterstraal, waardoor het waterverbruik daalt terwijl de druk behouden blijft. 

Tip 9: Regenwater is goedkoper dan kraantjeswater: kraantjeswater is kostbaar drinkwater. Gebruik regenwater in het toilet, om de auto wassen, planten water te geven, schoon te maken, enz.

Tip 10: Kies zuinige wastoestellen: de laatste jaren zijn wasmachines en vaatwassers een pak zuiniger geworden. Maar er zijn nog steeds zeer grote verschillen in waterverbruik tussen de verschillende types en merken. Kies bij aankoop van een toestel voor een zuinig type, zowel naar water- als energieverbruik. Een wasmachine klasse A verbruikt maximaal 0,95 kWh per wasbeurt en maximum 55 liter water. Maar er bestaat nog beter: wasmachines met AAA-label. Bij de keuze van een vaatwasser kies je voor maximaal 11 à 15 liter per afwas beurt, dit zijn toestellen uit de A-klasse’s.